Wat is laryngectomie?

​

Bij een laryngectomie wordt het strottenhoofd met een operatie verwijderd. In het strottenhoofd bevinden zich de stembanden.

​

​

Waarom wordt een totale laryngectomie verricht? 

​

Er zijn verschillende redenen waarom het strottenhoofd wordt verwijderd, zoals: 

• het strottenhoofd is te sterk aangetast door de tumor (kanker) en kan daarom niet gespaard worden

• de tumor heeft onvoldoende gereageerd op (chemotherapie en) bestraling

• de tumor is na eerdere behandeling met (chemotherapie en) bestraling toch terug gekomen 

 

​

Hoe ademt u na een laryngectomie? 

​

Om te kunnen ademhalen, wordt de luchtpijp na het verwijderen van het strottenhoofd in de in de hals gehecht.

Het ademen gaat vanzelf en de opening naar de luchtpijp in de hals heet een stoma. 

​

​

Hoe eet u na een laryngectomie? 

 

Bij een laryngectomie worden de lucht- en voedselweg blijvend van elkaar gescheiden.

Het eten en drinken gaat na een laryngectomie net als voor de operatie.

Na het slikken komt het eten in de slokdarm en gaat het naar de maag.

Doordat uw lucht- en voedselweg na de ingreep blijvend gescheiden zijn, kan u zich niet meer verslikken. 

 

 

Hoe sprak u vóór de laryngectomie?

​

Vóór de laryngectomie sprak u met uw stembanden.

De stembanden bevinden zich in het strottenhoofd.

Als stembanden door uitademingslucht in trilling worden gebracht, ontstaat er geluid.

Zo ontstond het stemgeluid. 

 

 

Kunt u spreken na een laryngectomie? 

 

Met het verwijderen van het strottenhoofd worden ook de stembanden verwijderd.

Spreken zoals u voor de operatie deed, is daardoor niet meer mogelijk. 
Wel zijn er andere mogelijkheden om stemgeluid te kunnen maken en te spreken:

• stemprothese 

• slokdarmspraak of injectiespraak

• elektrolarynx

 

Afhankelijk van uw persoonlijke situatie kijken we wat de mogelijkheden zijn in de spraakrevalidatie/logopedie. 

​

​

Wat is een stemprothese? 

 

Een stemprothese is een klein ventiel.

Meestal zijn deze ventieltjes van siliconen gemaakt.

De stemprothese maakt zelf geen geluid.

Door het ventiel kan er lucht vanuit de longen en luchtpijp naar de keelholte worden geblazen.

Daar kan de lucht het slijmvlies van de keelholte in trilling brengen.

Hierdoor kunt u stemgeluid maken. Dit stemgeluid klinkt natuurlijk en niet mechanisch.

Wel kan (met name bij vrouwen) de stem lager klinken dan vroeger.

Er zijn verschillende types stemprotheses (onder andere Blom-Singer en Provox). 

​

Het spreken met een stemprothese verbetert naarmate de logopedie vordert.

Doordat uw techniek verbetert, wordt de keelholte soepeler.

Uw nieuwe stem krijgt steeds meer spreekmelodie, intonatie en volumewisselingen.

De stemklank en de toonligging worden steeds natuurlijker.

​

​

Krijgt iedereen na de laryngectomie een stemprothese?

 

Stemgeluid is voor iedereen een wenselijk bezit.

Er wordt altijd gestreefd naar het kunnen plaatsen van een stemprothese.

Plaatsing van een stemprothese hangt af van uw persoonlijke situatie tijdens de operatie.

Soms kan het daarom niet (direct) mogelijk zijn geweest een prothese te plaatsen.

 

In dat geval kunt u bij ons terecht voor het leren van de injectiespraak.

​

 

Wat is injectiespraak?

 

Door het inslikken van lucht uit de mondkeelholte wordt de lucht in de slokdarm geperst.

Door deze lucht naar boven te laten komen, komt het slijmvlies van de keelholte in trilling en kan er geluid (stem) worden gegeven.

Dit lijkt op boeren, maar de lucht komt in principe niet in de maag.

 

U leert deze techniek bij ons en leert met melodie en intonatie te kunnen spreken.

​

​

Wat is een elektrolarynx?

​

Een elektrolarynx is een mechanische trillingsbron die tegen de hals of wang kan worden gehouden.

Hierdoor wordt stemgeluid gemaakt in de mond- en keelholte.

Het stemgeluid dat met een elektrolarynx wordt gemaakt, is mechanisch en klinkt niet zoals de natuurlijke stem.

De elektrolarynx kan niet in alle situaties worden gebruikt, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van veel verlittekening in de hals. 

 

Nazorg na laryngectomie

 

Tijdens en na de behandeling staat u onder controle van uw behandelend arts.

Daarnaast zijn er volgende medebehandelingen:

​

• logopedie voor revalidatie van het spreken, eten en het ruiken

• oedeem, pijn of functiebeperkingen van de hals en schouders waarvoor (tijdelijk) fysiotherapie en oedeemtherapie nodig is

• psychische gevolgen en eventuele acceptatie van de gevolgen van de laryngectomie, door een psycholoog

• andere lichamelijke, psychische of sociale gevolgen (zoals slecht slapen, veel piekeren, sombere stemming, relatieproblemen, financiële problemen, problemen op het werk) waarvoor (tijdelijke) begeleiding door een gespecialiseerde verpleegkundige of maatschappelijk werker nodig is.